Je hoort vaak over de gevaren van een te hoog zoutgehalte en hoe een verhoogd natriumgehalte de gezondheid kan schaden. Het opmerkelijke is dat bij ouderen het tegenovergestelde ook het geval kan zijn.
Hyponatriëmie (zouttekort) bij ouderen
Een veel voorkomende aandoening bij oudere volwassenen is hyponatriëmie. Dat betekent dat er een laag natriumgehalte in het bloed of omgekeerd een te hoog watergehalte in het bloed aanwezig is. Natrium is een elektrolyt dat helpt de vochtbalans in het lichaam te behouden. Verder is het nodig voor spiercontractie en zenuwfunctie.
Het natriumgehalte wordt in het bloed gemeten en een voorbeeld van een normaal natriumgehalte in het bloed is 135-145 mmol/l. Milde hyponatriëmie treedt op als de spiegel lager is dan 135 mmol/l. Ernstige hyponatriëmie is een niveau lager dan 120 mmol/l.
Wanneer het natriumgehalte in het lichaam te laag wordt, kan dit een aantal problemen veroorzaken, waaronder:
- Duizeligheid
- Hoofdpijn of steken in het hoofd
- Vermoeidheid
- Spierkrampen of zwakte
- Misselijkheid en overgeven
- Verwarring
Als hyponatriëmie niet wordt behandeld, kan dit leiden tot epileptische aanvallen, coma en zelfs de dood. Daarom is het van groot belang dat je zo snel mogelijk medisch advies inwint. Een laag natriumgehalte gaat vaak hand in hand met uitdroging. Het is dus belangrijk om te begrijpen hoe je uitdroging bij ouderen kunt voorkomen.
Wat veroorzaakt hyponatriëmie (zouttekort) bij ouderen?
Er zijn een aantal oorzaken die kunnen bijdragen aan een laag natriumgehalte bij ouderen. Bij bepaalde medicijnen zoals diuretica, hartfalen, leverziekte, nierziekte en ondervoeding. In sommige gevallen kan de oorzaak onbekend zijn. Enkele veelvoorkomende problemen zijn echter;
- Uitdroging door niet genoeg vocht te drinken (te weinig hydrateren)
- Verlies van vocht door overmatig zweten, diarree of braken
- Bepaalde medicijnen, waaronder diuretica, ACE-remmers en sommige antidepressiva
- Hartfalen
- Leverziekte
Tekenen van hyponatriëmie (zouttekort)
Het is belangrijk om te begrijpen dat de symptomen kunnen variëren en afhankelijk zijn van twee factoren. Ten eerste is dat het natriumgehalte in het bloed en ten tweede hoe snel dit niveau daalt.
Hyponatriëmie (zouttekort) kan in twee categorieën worden verdeeld:
- Acuut: waarbij er een plotselinge daling van het natriumgehalte in het bloed optreedt
- Chronisch: waarbij er gedurende dagen tot weken een grote daling van de niveaus optreedt
In het geval van chronische hyponatriëmie kunnen er weinig duidelijke symptomen worden waargenomen. Omdat het lichaam en de hersenen zich in de loop van de tijd kunnen aanpassen aan de lagere natriumspiegels. Het is echter nog steeds een zeer gevaarlijke toestand.
Acute hyponatriëmie is zeer gevaarlijk en kan zwelling van de hersenen veroorzaken. Enkele symptomen van alle soorten hyponatriëmie zijn onder meer:
- Droge mond
- Diepliggende ogen
- Lage bloeddruk
- Verhoogde druk in aderen, zichtbaar in de nek
- Zwelling van de buik of benen
Symptomen zouttekort bij ouderen: lage natriumspiegels
Verschillende factoren kunnen bijdragen aan een laag natriumgehalte in het lichaam. Als je congestief hartfalen of een nierziekte hebt, is jouw lichaam mogelijk niet in staat overtollig vocht kwijt te raken. Dit kan leiden tot een ophoping van vocht in jouw lichaam, waardoor het natriumgehalte kan dalen. Bovendien kunnen bepaalde medicijnen, zoals diuretica, er ook voor zorgen dat het natriumgehalte daalt.
De symptomen van hyponatriëmie kunnen mild zijn, zoals hoofdpijn en misselijkheid, of ernstiger, zoals verwarring en toevallen. Ouderen hebben meer kans op het ontwikkelen van hyponatriëmie omdat ze mogelijk onderliggende gezondheidsproblemen hebben.
Hoe wat je eet het zout in het lichaam beïnvloedt
Als je zouttekort hebt, dan is het belangrijk om op jouw natriuminname te letten. Te veel zout kan ervoor zorgen dat jouw lichaam water vasthoudt, waardoor jouw toestand kan verslechteren. Aan de andere kant kan een tekort aan zout ook voor problemen zorgen. Je lichaam heeft een bepaalde hoeveelheid natrium nodig om goed te kunnen functioneren.
Effecten van lage natriumspiegels op ouderen
Ouderen hebben meer kans op symptomen van lage natriumspiegels. Omdat hun lichaam niet zo efficiënt is in het handhaven van de vochtbalans.
Milde hyponatriëmie kan gevaarlijk zijn omdat het leidt tot evenwichtsverlies, waardoor een oudere persoon het risico loopt te vallen. Op langere termijn kan het ook de botten verzwakken. Dat betekent dat als een oudere persoon valt, hij of zij een grotere kans heeft op een breuk. Milde hyponatriëmie kan ook geheugenproblemen en concentratieproblemen veroorzaken.
Plotselinge hyponatriëmie kan leiden tot levensbedreigende complicaties en kan ervoor zorgen dat de hersenen opzwellen. Dat kan leiden tot toevallen en zelfs een coma, wat fataal kan zijn.
Behandelingen voor zouttekort bij ouderen
Als je denkt dat jij of iemand die jij kent mogelijk hyponatriëmie heeft, is het belangrijk om onmiddellijk medische hulp in te roepen. De behandeling van lage natriumspiegels zal variëren, afhankelijk van de onderliggende oorzaak.
In sommige gevallen kan het simpelweg toevoegen van meer natrium aan jouw dieet voldoende zijn. In andere gevallen kan een agressievere behandeling nodig zijn, zoals een infuus.
Hoe wordt hyponatriëmie gediagnosticeerd?
Over het algemeen wordt hyponatriëmie aangetoond door middel van een bloedtest. Hoewel hiermee een laag natriumgehalte in het bloed wordt geïdentificeerd, wordt de onderliggende oorzaak niet aangetoond. Daarom kunnen meer onderzoeken nodig zijn.
Wat kun je doen om zouttekort te voorkomen?
Er zijn een paar dingen die je kunt doen om een laag natriumgehalte te helpen voorkomen. Ten eerste is het belangrijk om jouw vochtinname te controleren. Als je diuretica of vergelijkbare medicijnen gebruikt, zorg er dan voor dat je voldoende drinkt.
Het is ook belangrijk om een uitgebalanceerd dieet te volgen met voedingsmiddelen met een hoog natriumgehalte, zoals keukenzout, augurken en olijven. Mogelijk kun je elektrolytenvervangende oplossingen gebruiken als je bepaalde medicijnen gebruikt of als je door een ziekte vochtverlies hebt geleden.
